Mustafa Kemal Atatürk

Mustafa Kemal Atatürk
M. Kemal Atatürk (1937, İstanbul)
1. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı
Görev süresi 29 Ekim 1923 – 10 Kasım 1938
Başbakan	İsmet İnönü Ali Fethi Okyar Celal Bayar
Yerine gelen	İsmet İnönü
1. TBMM İcra Vekilleri Heyeti Başkanı
Görev süresi 30 Nisan 1920 – 24 Ocak 1921
Yerine gelen	Fevzi Çakmak
Türk Ordusu Başkomutanı
Görev süresi 5 Ağustos 1921 – 29 Ekim 1923
Aday gösteren	TBMM
1. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı
Görev süresi 24 Nisan 1920 – 29 Ekim 1923
Yerine gelen	Ali Fethi Okyar
1. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı
Görev süresi 9 Eylül 1923 – 10 Kasım 1938
Yerine gelen	İsmet İnönü
Kişisel bilgiler
Doğum	Ali Rıza oğlu Mustafa 19 Mayıs 1881 Selanik, Selanik Vilayeti,Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	10 Kasım 1938 (57 yaşında) Dolmabahçe Sarayı,İstanbul, Türkiye
Yattığı yer	Anıtkabir, Ankara, Türkiye
Milliyeti	Türk
Partisi	Cumhuriyet Halk Partisi
Eşi	Latife Hanım (1923–25)
İmzası

Mustafa Kemal Atatürk (19 Mayıs^{[Not 2]} 1881, Selanik – 10 Kasım 1938, İstanbul), Türk ordu subayı, mareşal ve Türkiye'nin ilkcumhurbaşkanı. Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve önderidir. 1934'te Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kendisine ''Türklerin atası'' anlamına gelen Atatürk soyadı verilmiştir.^[1]

Atatürk, I. Dünya Savaşı sırasında bir ordu subayıydı. Savaş sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun yenilgisini takiben Türk Kurtuluş Savaşı'ndaki Türk Ulusal Hareketi'ne önderlik etmiştir. Kurtuluş Savaşı sürecinde Ankara Hükûmeti'ni kurmuş, askeri eylemleriyleİtilaf Devletleri tarafından gönderilen askeri güçleri bozguna uğratmış ve Türkleri zafere götürmüştür. Atatürk daha sonra eski Osmanlı İmparatorluğu'nu modern ve seküler bir ulus devletine dönüştürmek için politik, ekonomik, toplumsal ve kültürel reformlar başlatmıştır. Liderliği altında binlerce yeni okul inşa edildi. İlköğretim ücretsiz ve zorunlu hale getirildi. Kadınlara sivil eşitlik ve politik haklar verildi. Köylülerin sırtına yüklenen ağır vergiler azaltıldı.^[2][3]

Türk Orduları Başkomutanı olarak Sakarya Meydan Muharebesi'ndeki başarısından dolayı 19 Eylül 1921 tarihinde "Gazi" unvanını almış ve mareşalliğe yükselmiştir.^[3] Cumhuriyet Halk Fırkası'ni kurmuş ve ilk genel başkanı olmuştur.^[4] 1938 yılındaki vefatına kadar arka arkaya 4 kez cumhurbaşkanı seçilen Atatürk, bu görevi en uzun süre yürüten cumhurbaşkanı olmuştur.^[3]

Atatürk tarihte oynadığı önemli rolden dolayı pek çok yazar ve tarihçi tarafından incelenmiş ve hakkında 379 eser yazılmıştır. Bu yönüyle hakkında en çok eser yazılan ilk 100 kişi arasında yer almaktadır. Ayrıca dünyada ilk kez ve tek örnek olmak üzere, Birleşmiş Milletler'in UNESCO örgütü tarafından, kendisinin 100. doğum yılı olması sebebiyle ve tüm ülkelerin oy birliğiyle 1981 "Atatürk Yılı" olarak kabul edilmiştir. Dergilerinin Kasım 1981 sayısında da, Atatürk ve Türkiye konusu ele alınmıştır.